Sünnet Derisinde Darlık (Fimozis), Bitiklik ve Enfeksiyon

Sünnet Derisinin Darlığı (Fimozis) ve Pipi İltihabı(Balanopostit)

Fimozis nedir?

Normal bir çocukta pipi başını örten sünnet derisinin geriye doğru kolayca sıyrılması ve pipi ucunun tam olarak görülebilmesi gerekmektedir. Tıp dilinde prepisyum denilen sünnet bu sünnet derisinin dar olduğu ve geriye doğru çekilemediği duruma “fimozis” denilmektedir. Bu durumun yol açtığı en önemli sorunlar, çocuğun idrarını rahat yapamaması, idrar yaparken sünnet derisinin şişmesi ve idrar yolu enfeksiyonudur. Yeni doğan erkek bebeklerde sıklıkla fimozis durumu görülmektedir. Ancak bebeklerin çoğunluğunda fizyolojik olan bu fimozis durumu bebeğin büyümesiyle kendiliğinden düzelebilmektedir.

Fimozisin çocuğuma zararı var mı?

Normalde sünnet derisinin altındaki salgılar ve ölü hücreler birleşerek “smegma” denilen peynir kırıntısı görünümünde beyaz-darı renkte parçacıklar oluşturmaktadır. Bu smegmalar, sağlıklı bir çocukta küçük parçalar halinde pipinin ucundan idrarla dışarı atılır ve çoğu zaman herhangi bir probleme yol açmaz. Ancak bu salgı mikroplarla enfekte olduğunda sünnet derisi enfeksiyonuna (postit) veya hem penis hem de sünnet derisinin birlikte enfeksiyonunu tanımlayan "balanopostite" yol açabilmektedir. Bazı hekimler bunu önlemek için zaman zaman sünnet derisinin sıyrılıp pipi baş kısmının temizlenmesini önermektedirler. Ancak pipi baş kısmı ve sünnet derisi arasındaki yapışıklıklar ve sünnet derisindeki darlık (yani fimozis) pipi başının temizlenmesini ve işte bu beyaz-sarı salgıların dışarı atılmasını zorlaştırdığından iltihap oluşmasına zemin hazırlamaktadırlar. Neticede sünnet derisi geri sıyrılamadığı için smegma pipi ucunda birikmekte ve zamanla smegma kistleri oluşturmaktadır. Bu durum pipinin şişmesine, iltihaplanmasına ve hatta ateşli idrar yolu enfeksiyonlarına yol açabilmektedir. Ayrıca oldukça rahatsızlık veren bir durum olan fimozis, çocuğun idrar yaparken zorlanmasına, pipi ucunda kızarıklık ve kanamaya da sebep olmaktadır. Bunun dışında sünnet derisinde idrarın çıktığı delik çok dar olursa idrar yaparken sünnet derisi paraşüt gibi şişerek veya idrar çıkışında zorlanma ve acıya sebep olarak sorun oluşturabilir.

Fimozis niçin ve nasıl tedavi edilir?

Fimozisin en doğru ve kesin tedavisi sünnettir. Bazı hekimler, pipi ucunun açılması işlemini uygulasalar da bu işlemi yanlış bir yaklaşımla pipiyi uyuşturmadan yapmak çok ağrılı olabilir. Hatta bu fimozis açılma işleminin ardından parafimozis denilen ciddi bir problemlerle karşılaşılabilir. Bu durumda acil müdahae gerekecektir. Ayrıca açma işleminden sonra pipide 3-4 gün süren şişlik, kızarıklıklar ve çatlaklar oluşmaktadır. Bu fimozis açma işlemi genellikle bir ay gibi kısa bir sürede sünnet derisinin tekrar daralmasıyla sonuçlanmaktadır. Bu nedenle çocuğa bir kez müdahale yapmak ve bir kez sünnet yaparak sorunu tamamen çözmek çok daha akılcı görünmektedir. Sünnet öncesi zaten uyuşturma işlemi uygulanacağı için fimozis açılması için işlem uygulansa da çocuk acı duymayacaktır. Sünnet sonrasında postit ve balanopostit denilen penis enfeksiyonları neredeyse hiç görülmemektedir. Eğer Avrupa ülkelerinde olduğu gibi sünnet yapılması istenmiyorsa pipiyi uyuşturarak fimozise sebep olan darlık cerrahi yöntemle açılıp pipi başının rahatça dışarı çıkması sağlanarak tedavi edilmelidir.

Pipi iltihabı nasıl olur?

Eğer fimozisli sünnet derisi gevşemez ve pipi ucundan sıyrılabilecek duruma gelmezse bu çocuklarda iltihaplanmalar görülmektedir. Postit veya balanit-balanopostit sırasında sünnet derisi ve pipi ucu şişer ve kızarır. Ciddi enfeksiyonlarda pipi ucundan sarı renkte koyu kıvamlı iltihap gelir. Çocuğun idrar yapması zorlaşır, hatta hiç idrar yapamayabilir. Pipi ucundaki iltihap idrar yollarını da etkileyerek ciddi ateşli idrar yolu enfeksiyonlarına yol açabilir. Hijyenik şartlardaki bozukluk, çocuğun sürekli pipisiyle oynaması veya bağışıklık sistemini zayıflatan durumlarda da bu enfeksiyonlar görülebilmektedir.

Pipi iltihabı nasıl tedavi edilir?

Tedavideki temel prensip sünnet derisinin gevşetilip pipi ucunu temizlenmesidir. Bu nedenle ilk önerilen tedavi yöntemi sıcak oturma banyosudur. Çocuğun günde birkaç defa 10-15 dakika süreyle sıcak suya oturtulması gerekir. Antibiyotikli merhemler hem enfeksiyonun tedavisine yardımcı olur hem de sünnet derisinin gevşemesini sağlar. Ciddi enfeksiyonlarda ağızdan antibiyotik kullanmak gerekebilir. Tedaviden daha önemli olan şey enfeksiyonun olmasını engellemektir. Bu nedenle, özellikle pipisinin ucu dar olan fimozisli erkek çocukların doğduktan sonra en kısa sürede sünnet olması özellikle önerilmektedir.