Sünnet ne zaman yapılmalı? En uygun sünnet yaşı nedir? Hangi dönemde hangi sünnet yöntemi daha uygundur?
Sünnet ülkemizde hem geleneksel hem de dini bir anlamı olduğu için hemen her erkek çocuğa yapılan sünnet ritüeli ayrıca sosyokültürel olarak erkek olmanın bir adımı olarakta görülür. Bu kadar çok anlam yüklenen böylesine önemli bir cerrahi işlemin zamanlaması haliyle anne babaların en çok merak ettikleri soruların başında geliyor.
Öncelikle sünnet için bilimsel olarak kanıtlanmış bir zaman, dönem veya yaş aralığı yoktur. Bilimsel kanıt olmayan bir başka konuda 2-6 yaş arasında sünnet yapılmaz algısıdır. Doğrusu bu dönemde de sünnet gerekli önlemleri aldıktan sonra kolaylıkla yapılabilir ve biz bu dönemde sünnet yapıyoruz. Bu dönemde sünnet yapılmasa iyi olur şeklindeki tavsiyeler makul karşılanabilir. Ancak 2-6 yaş arası fallik dönemde sünnet yapılmaz söylemi gerçek amacını aşmiş bir söylemdir. Buna ek olarak şu tespiti yapmakta fayda var 6 yaşından daha büyük daha geç sünnet edilen çocuklarda sünnet korkusu ve negatif sünnet anısına daha sık rastlıyoruz. Yani çocuk büyüdükçe sünnet zorlaşıyor.
Bİzim sünnet zamanlaması ile ilgili önerilerimiz:
♦ Doğar doğmaz sünneti önermiyoruz. Sebebi öncelikle annenin iyileşmesi ve çocuğunun bakımını daha kolay yapması için kendine gelmesi güzel olacaktır. Bunun dışında ilk 2 günde bebekte ciddi bir doğumsal hastalık varsa ortaya çıkacak, ayrıca bir sünnet stresi yüklenmemiş olacaktır. Bunun dışında bu sürede bebeğin karaciğer fonksiyonları ve kanın pıhtılaşma özelliği normale yaklaşacaktır. İdeali göbek bağı düşene kadar beklemektir. Göbek bağı düştükten sonra göbekten ciddi bir kanama olmaz ve çabuk iyileşir ise kabaca ciddi bir kanama pıhtılaşma bozukluğu olmadığını söyleyebiliriz.
♦ Yenidoğan bebeklerde ağrı acı hissi vardır, uyuşturmadan sünnet yapılmamalıdır; yenidoğan döneminde çocuklarda ağrı hissi olmadığı için uyuşturmak gerekmez diye yanlış bilinen bir hatalı yaklaşım var. Bu kesinlikle doğru değildir. Bu dönemde çocuklarda ağrı acı hissi diğer çocuklar gibidir. Bu dönemde de sünnet muhakkak uyuşturularak yapılmalıdır.

♦ ilk 3 aylık bebeklik döneminde sünnet öneriyoruz hatta bu dönemde sünnet bize göre en ideali; Çünkü bu dönemde çocuk çok hareketli değil, etrafını yabancılama yok, daha bilinçsiz, yara iyileşmesi daha hızlı ve bu dönemde lokal anestezi ile özellikle dikişsiz sünnet yöntemleri için pipi daha uygun işlem süresi daha kısa olduğu için tavsiye ediyoruz.
♦ 4-12 aylık dönemde sünnet ilk 3 aylık dönemde çeşitli nedenlerle sünnet fırsatı kaçırılmışsa tercih edilebilir. Bu dönemde sünnet lokal anestezi ile yani sadece pipiyi uyuşturup ailenin yanında yapılabilir. Yara iyileşmesi bu dönemde de nispeten hızlıdır. Bu dönemde çocuklarda etrafı yabancılama nedeniyle sünnet esnasında ağrı acı olmadan da ağlama sık görülür. Eğer biberonda mama veya anne sütü,oyuncak, video, şarkı türkü, çizgi film vs ile oyalamak mümkün olursa sünneti ağlamadan yapmak mümkündür. Bu dönemde uyku saatine denk getirilirse doğal uykuda sünnet yapmak ta mümkündür. Çocuklar bu dönemde kontrolsüz hareket ettikleri için sünnet sonrası pipiyi korumak önemlidir. Bez içine karton bardak veya sünnet bezi ile pipiyi korumak ve çift bez üstüste sarmak pipiyi korumada etkilidir. Ayrıca sünnet öncesi pipiye evden uyuşturucu krem sürüp gelmeniz uyuşturucu iğneye bağlı acıyı azaltacaktır. Bu dönemde de pipiye göre karar vermekle birlikte dikişsiz klipsli veya klipssiz yöntemleri tercih ediyoruz. Bu yöntemlerle sünnet süresi daha kısa oluyor ve pipi estetik açıdan daha güzel görünüyor.

♦ 1-3 yaş arası çocuklarda sünnet olası sünnet travması endişesi taşıyan aileler için uygun bir dönem olabilir. Çocuk hekimleri önerileri ve bazen de aile büyüklerinin telkinleriyle, çocuk büyüsün yaptıralım fikriyle, bazen de genel anesteziye bağlı çekinceleri olan lokal anestezi ile sünnet yapmayan hekimlerin telkinleriyle aileler 1 yaş altında sünnete çok sıcak bakmazlar ve erteleyebilirler. Bu çocuklarda 3-6 yaş aralığı için sık dillendirilen olası sünnet travmasından kaçınmak için 1-3 yaş arası sünnet için uygun zaman olabilir. Bu dönemde ailelerin beklentilerini de göz önüne alarak lokal anestezi ile sünnet yapmak mümkündür. Sünnet öncesi lokal anestezik kremlerle 1 saat öncesinden pipiyi bir miktar uyuşturup gelmek iğne yapmayı kolaylaştırır. Sünnet yöntemi olarak pipinin durumuna göre klipssiz, dikişli veya dikişsiz yöntemler tercih edilebilir. Ancak sünnet sonrası kanama riski bu çocuklarda daha fazladır. Sebebi kontrolsüz hareket koşuşturma ve biryerlere tırmanma bu yaş grubunda çok fazladır. Sünnet sonrası pipinin korunması için karton bardakla veya bardaksız çift bez, sünnet bezi veya bezlenmeyen çocuklarda sünnet külotu önerilir. Fiziki travma açısından en dikkat edilmesi gereken gruptur.
♦ 3-6 yaş arası çocuklarda sünnet bilimsel olarak kanıtlanmış olmasa da sünnet travması endişesi ile bu dönemde sünnet pek önerilmemektedir. Ancak bu dönemde biz güncel pratiğimizde sünnet yapıyoruz. Ancak yine de bazı çekinceleri olan ailelere önerimiz eğer çocuğunuzun karakteri ve mizacı ile ilgili sünnetin zor olacağını düşünüyorsanız bu dönemi tercih etmemek mantıklı olabilir. Ancak okul öncesinde sünnet işini çözmek zorunda hissediyorsanız bu dönemde sünneti çocuklarda oyun oynayarak (PlayStation, X-box vs) eğlenceli bir şekilde yapmak mümkündür. Çocugunuzu olumlu yönde motive etmelisiniz. Kaygı kontrolünü kendiniz için iyi yapmalısınız. Pozitif olmalısınız ve çocugunuzu sünnete hazırlamalısınız. Muhakkak evden gelirken pipiye uyuşturucu krem sürüp gelmelisiniz. Bu iğne yapmayı kolaylaştırır. Bu çocuklarda muhakkak araya perde konularak sünnet yapılmalı, çocuk sünnet işlemini görmemeli ve dikkati başka yönlere çekilerek oyuna veya filme videoya oyuncağa odaklanmalıdır. Klipssiz dikişli veya dikişsiz yöntemler tercih edilebilir. Ancak klipsli yöntemler klipsi çıkarırken ayrıca ağrıya sebep olabileceği için travmayı artırabilir. Bu sebeple biz bu dönemde klipsli yöntemleri tercih etmiyoruz.
♦ 7-12 yaş aralığında sünnet; bu dönem ergenlikten önce sünnet için deyim yerinde ise son virajdır. Ve çocuklar bu dönemde sünnetten bilinçli bir şekilde acıyacak korkusu ile korkabilirler. Diğer sünnet olmuş çocuklardan olumsuz hikayeler dinlemiş ve internette sünnetle ilgili küçük bir araştırma yapmış olabilirler. Bu dönemlerde sünnet bazen çok zor olabilir. Çocuğu olumlu yönde motive etmek çok önemlidir. Sünnetle ilgili herşeyi doğru anlatmak ama doğru kelimeler seçmek önemlidir. Pipi kesecek yerine ucundaki deri çıkarılacak gibi kelimeler kullanın. Sünnet sonrası hediye vs motive edici olabilir. Evden gelirken muhakkak uyuşturucu krem sürüp gelin. Bu dönemde sünnette en büyük zorluk uyuşturucu iğneyi yapmaktır. Sünnet için perde konularak sünnet yapılmalı ısrarcı çocuklarda kesme kısmı hariç kısmen sünneti izletmek sakinleştirici olabilir. Yöntem olarak estetik kaygılar çok fazla değil ise dikişli yöntemler bu dönemde en uygunudur. Dikişsiz yapıştırma yöntemi de uygun pipili çocuklarda tercih edilebilir. Klipsli yöntemleri çok tercih etmesekte estetik beklentileri ön planda olan ailelere seçenek olarak sunuyoruz.
Daha detaylı bilgi ve randevu için bize 05073192834 nolu telefondan ulaşabilirsiniz.
SÜNNET KLİNİK
Doç. Dr. Engin Yılmaz