Hipospadias nedir?
Hipospadias, doğuştan sünnetli veya peygamber sünneti de denen durum idrar deliğinin pipinin ucunda değil, alt kısmında ve daha geride bulunması durumudur. Yani idrar çıkış deliği gerektiği gibi pipi ucuna değil, pipinin daha alt kısımlarına açılır. Ayrıca sünnet derisinde de eksiklik söz konusudur. Bu çocukların sünnet derisi tam olarak gelişmediği ve pipilerinin alt yüzünü tamamen örtemediği için ilk bakışta sünnetliymiş gibi bir görünür. Bu yüzden halk arasında bu çocuklara, “yarım sünnetli”, “doğuştan sünnetli” veya "peygamber sünnetli" denir
Hipospadias neden olur?
Bu durum, doğuştan görülen vr daha anne kaarnında iken oluşaan bir durumdur. Baen genetik özellik gösterebilir yani babada hipospadias varsa doğacak erkek çocuğunda da bu sorunun görülme ihtimali vardır. Ayrıca özellikle böbrek üstü bezlerinin salgıladığı hormonlarla alakalı durumlarda da bu hastalık görülebilmektedir.
Hipospadias hangi sıklıkta görülür?
Ortalama 250 erkek çocuktan biri hipospadias ile doğar. Günümüzde kimyasallar ve GDO lu gıdalar nedeniyle bu oranın arttığı düşünülmektedir.
Hipospadias bulguları nelerdir?
Hipospadiasın, idrar deliğinin aşağıda olması ve sünnet derisinin gelişmemesi dışında ek bulguları şunlardır;
-
Penisin aşağıya doğru eğri olması,
-
İdrarın pipinin ucundan değil altından çıkması,
-
Zaman zaman idrar yapmada zorluk,
-
İdrar yaparken üzerine veya etrafa işeme,
-
Oturup idrar yapmak,
Sertleşme sırasında pipinin yapısında bozukluk görülmesi gibi belirtileri de var.
Hipospadias çocuğunuzun hayatını nasıl etkiler?
İdrar deliğinin penisin ucunda değil altında bir yerde olması sebebiyle bu çocuklar ileriye doğru ve ayakta işeyemezler. Bu nedenle üstlerine işerler ve okul döneminde alay konusu olabilirler. Bunun yanında penis eğriliği ve spermin ileri atılamaması sebebiyle kısırlık ve aile yaşantılarında problem yaşamaları ihtimali vardır. Çok ağır derecede hipospadiası olan çocuklarda cinsiyet bozuklukları görülebilir.
Hipospadias tipleri nelerdir?
-
Hipospadias, idrar deliğinin bulunduğu yere göre sınıflandırılır. Bunlar;
-
Glandüler hipospadias: İdrar deliğinin penis ucunda değil ama pipi başında herhangi bir noktada olması.
-
Koronal hipospadias: İdrar deliğinin pipi başı ile gövdesini bağlayan noktada olması.
-
Penil Hipospadias: İdrar deliğinin pipi şaftı boyunca herhangi bir yerde olması.
-
Skrotal Hipospadias: İdrar deliğinin pipininde gerisinde torba üzerinde bulunması
Perineal Hipospadias: İdrar deliğinin torbanında gerisinde anüs ile torba arasında bulunduğu durumdur. İlk iki tipin tedavisi nispeten kolay olmakla birlikte idrar deliğinin daha geride olduğu hipospadias türlerinin tedavisi daha zor olmaktadır
.
Hipospadias ameliyatı nasıl yapılır?
Peygamber sünneti ameliyatı, alanında uzman çocuk cerrahı veya çocuk ürologları tarafından yapılır. Ameliyatta amaç, idrar deliğini pip ucuna taşımaak ve penisin şekil bozukluğunu düzeltmektir.
İdrar deliğinin çok aşağıda olduğu ya da ilk müdahale sırasında kaçak, darlık gibi problemler yaşandığında ikinci bir ameliyat söz konusu olabilir. İlk iki tip dışındaki tiplerde çoğunlukla ilk ameliyatta sorun çözülür.Ancak diğer tiplerinde tedavi daha karmaşık olabilmekte ve birden çok ameliyat gerekebilmektedir.
Hipospadias ameliyatı kaç saat sürer?
Ameliyat için seçilen yöntem,cerrahın hızına ve hastalığın tipine göre 1-8 saat arasında değişebilir.
Hipospadias ameliyatı ne zaman yapılmalı?
Tüm hipospadias tiplerinde önerilen ameliyat zamanı 6-18. aylar arasındadır. Çünkü bu süreçte hem çocuğun biraz büyümesi hem de narkoza bağlı bebeklerde oluşaabilecek olası risklerin azaltılması amaçlanır.
On sekizinci aydan sonra ameliyatın tavsiye edilmemesinin nedeni çocuğun büyümesi ve olayların farkında olup psikolojisinin etkilenebilmesidir. Bu yüzden çocuğun bu anları hatırlayıp travma yaşamaması için ameliyatın geç yaşlara bırakılması önerilmez.
Hipospadias ameliyatı sonrası nelere dikkat edilmelidir?
Hipospadias ameliyatı olan çocuklar, genellikle ilk 3 gün içerisinde taburcu edilir. Bazen pipi deliği çok geride olan bebeklerde bu süre 1 hafta 10 güne kadar uzayabilir. Ameliyat esnasında pipi içinde yeni oluşturulan idrar kanalı içerisinde bir sonda konulur. Bu sondanın pipide 3-7 gün süreyle kalması gerekebilir ama bu, çocuğun taburcu olmasını engellemez. Taaburcu sonrası belirlenen günde kontrol yapılır. Bu kontrolde hem pansuman yapılır hem de tüp alınır.
Hasta, taburcu edilirken eğer sonda varsa genellikle ağızdan antibiyotik tedavisi verilir. Hipospadias ameliyatı sonrası bakım, genellikle sünnete benzer şekilde yapılır. Önemli olan temizliğe ve sonda takılı ise sondanın çekiştirilmemesine dikkat etmektir. Bu yüzden pipi ucuna takılan sonda alınana kadar bebeği mümkün olduğunca az hareket ettirmeye ve yerinden oynatmamaya dikkat edilmelidir.
Hipospadias ameliyatı yaptırmazsak ne olur?
Hipospadias, ameliyat yapılmadan iyileşmesi mümkün olmayan bir durumdur. Ameliyat yapılmazsa;
-
İdrar yapmada zorluk, ayakta işeyememe-ki bu durum çocuklarda psikolojiyi ciddi bir şekilde etkileyebilir,
-
Cinsel yaşamla ilgili olası problemler,
-
Bazen özellikle ergen dönemde kimlik bunalımları görülebilir. Çünkü bazen pipi yapısı o kadar bozuktur ki görünümü dişi cinsel organını gibidir.
-
Hipospadiasta kısırlık sorunu söz konusu olabilir ancak erken teşhis ve müdahale ile bu problem genellikle ortadan kalkmaktadır.
Hipospadislı çocuklar sünnet edilmeli mi?
Hipospadias olduğu bilinen çocukların ameliyat yapılmadan sünnet edilmesi kesinlikle önerilmemektedir. Çünkü sünnet derisi bu çocuklarda idrar kanalı yapımında kullanılmaktadır. Sünnet derisi yetersiz veya sünnet olmuş çocuklarda idrar kanalı oluşturmak için iki seanslı ameliyatlar ile ağız içinden deri alarak kanal yapmak mümkün olmaktadır. Ama bu hem çocuk hemde ameliyatı yapan için zahmetli bir durumdur. Haliyle tedavi maliyeti de yüksek olacaktır.
Ameliyatın riski nedir?
Hipospadias ameliyatlarında her ameliyatta olduğu gibi anestezi riski vardır. Bunun yanında %10-20 hastada ameliyat riskinin yanında bölgenin idrara maruz kalması ve dikiş tutmaması sebebiyle fistül dediğimiz idrar kaçağı oluşabilmektedir. Bu durumda bazı hastalara 3-6 ay sonra onarıcı ilave bir ameliyat gerekebilmektedir.
Daha detaylı bilgi ve randevu için bize 05073192834 nolu telden ulaşabilirsiniz.
Doç.Dr.Engin Yılmaz
Çocuk Cerrahisi ve Çocuk Ürolojisi